Projekt budowlany

Inwestor występując o pozwolenie na budowę, powinien m.in. przedłożyć organowi wymaganą dokumentację techniczno-budowlaną, czyli projekt budowlany spełniający wymogi rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. 2003 r. Nr 120 poz. 1133; dalej jako - proj.bud.). Zgodnie z art. 33 ust. 2 pkt 1 Prawa budowlanego, do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć 4 egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi oraz zaświadczeniem o wpisie projektanta na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, aktualnym na dzień opracowania projektu.Projekt budowlany podlega zatwierdzeniu w decyzji o pozwoleniu na budowę (zobacz wyjaśnienia: Obowiązek uzyskania pozwolenia, Charakter prawny pozwolenia). Inwestor spełniający warunki do uzyskania pozwolenia na budowę, może zażądać wcześniej, odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego (zgodnie z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane; t.jedn.: Dz. U. 2006 r. Nr 156 poz. 1118). Jednak decyzja taka ważna jest tylko przez czas w niej oznaczony, jednak nie dłużej niż 1 rok. Zobacz powołane już wyżej wyjaśnienie: Tryb wydawania pozwolenia odnośnie do sytuacji, gdy taka decyzja wygasła, a w międzyczasie została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę. Projekt ma być opracowany zgodnie z ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (zobacz ustawę z dnia 27 marca o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; Dz. U. 2003 r. Nr 80 poz. 717) lub też z warunkami określonymi w pozwoleniu, o którym mowa w art. 23 i art. 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (t.jedn.: Dz. U. 2003 r. Nr 153 poz. 1502; dalej jako - obsz.morsk.), wymaganiami ustawy, innymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej (odnośnie do stosowania przepisów techniczno-budowlanych, zobacz wyjaśnienie: Wymaganie stosowania przepisów o warunkach technicznych), wykonany przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane. Co do wymogów dotyczących formy projektu, zobacz więcej rozdział 2 proj.bud.Projekt budowlany powinien zawierać:1) projekt zagospodarowania działki lub terenu (rozdział 3 proj.bud.) sporządzony na aktualnej mapie, obejmujący: określenie granic działki lub terenu, usytuowanie, obrys i układy istniejących i projektowanych obiektów budowlanych, sieci uzbrojenia terenu (zobacz wyjaśnienie: Uzgadnianie sieci uzbrojenia terenu), sposób odprowadzania lub oczyszczania ścieków, układ komunikacyjny i układ zieleni, ze wskazaniem odległości obiektów, w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej zabudowy terenów sąsiednich; zgodnie z art. 34 ust. 3a Prawa budowlanego, wymaganie to nie dotyczy przypadków przebudowy i montażu obiektu budowlanego, jeżeli, zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (zobacz wyżej), nie jest wymagane ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu (zobacz wyjaśnienie: Brak obowiązku uzyskania decyzji o warunkach zabudowy);2) projekt architektoniczno-budowlany (rozdział 4 proj.bud.) określający funkcję, formę i konstrukcję obiektu budowlanego, jego charakterystykę energetyczną i ekologiczną oraz proponowane niezbędne rozwiązania techniczne, a także materiałowe ukazujące zasady nawiązania do otoczenia; jeżeli chodzi o wymaganie zapewnienia niezbędnych warunków do korzystania z obiektów użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich, projekt powinien zawierać również opis dostępności dla osób niepełnosprawnych - wymagania tego nie stosuje się do projektu budowlanego budowy lub przebudowy urządzeń budowlanych bądź podziemnych sieci uzbrojenia terenu, jeżeli całość problematyki może być przedstawiona w projekcie zagospodarowania działki lub terenu (ma to znaczenie przede wszystkim dla inwestorów, którzy realizują inwestycje, w stosunku do których trudno mówić o elementach architektonicznych (przede wszystkim podziemne sieci uzbrojenia terenu);3) stosownie do potrzeb:a) oświadczenia właściwych jednostek organizacyjnych o zapewnieniu dostaw energii, wody, ciepła i gazu, odbioru ścieków oraz o warunkach przyłączenia obiektu do sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych, elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych oraz dróg lądowych,b) oświadczenie właściwego zarządcy drogi o możliwości połączenia działki z drogą publiczną zgodnie z przepisami o drogach publicznych;4) w zależności od potrzeb, wyniki badań geologiczno-inżynierskich oraz geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych.Obowiązki, jakim podlega projektant, zawarte są w art. 20 Prawa budowlanego. Ma on m.in. obowiązek sprawdzenia projektu architektoniczno-budowlanego pod względem zgodności z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane do projektowania bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności lub rzeczoznawcę budowlanego. Obowiązek ten nie dotyczy zakresu objętego sprawdzaniem i opiniowaniem na podstawie przepisów szczególnych oraz projektów obiektów budowlanych o prostej konstrukcji, jak: budynki mieszkalne jednorodzinne, niewielkie obiekty gospodarcze, inwentarskie i składowe.Zobacz także wyjaśnienie: Odpowiedzialność za rozwiązania zawarte w projekcie budowlanym.Projekt budowlany podlega następnie sprawdzeniu przez właściwy organ (architektoniczno-budowlany) pod względem zgodności z:a) ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony środowiska,b) przepisami, w tym techniczno-budowlanymi,c) wymaganiem kompletności projektu budowlanego oraz posiadania wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, ze względu na specyfikę projektowanego obiektu budowlanego, uwzględnianej w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, a także zaświadczenia o wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, z określonym w nim terminem ważności,d) wymaganiem dotyczącym wykonania - w przypadku obowiązku sprawdzenia projektu architektoniczno-budowlanego, także sprawdzenia projektu - przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i legitymującą się aktualnym na dzień opracowania projektu - lub jego sprawdzenia - zaświadczeniem o wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego.Przed zmianą ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. 2003 r. Nr 80 poz. 718), właściwy organ mógł także badać zgodność projektu architektoniczno-budowlanego z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi i obowiązującymi Polskimi Normami, w zakresie określonym w art. 5 Prawa budowlanego. Obecnie możliwość ingerencji organu w treść projektu architektoniczno-budowlanego jest wyłączona.Projektant, a także sprawdzający, ma obowiązek dołączyć do projektu budowlanego oświadczenie o sporządzeniu projektu budowlanego, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej (art. 20 ust. 4 Prawa budowlanego). W razie stwierdzenia braków lub nieprawidłowości w projekcie budowlanym, właściwy organ, w drodze postanowienia, zobowiązuje inwestora do ich usunięcia w wyznaczonym terminie. W przypadku bezskutecznego upływu terminu właściwy organ wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę. W przypadku spełnienia żądań właściwego organu, organ nie może odmówić udzielenia pozwolenia na budowę (art. 35 ust. 3 i 4 Prawa budowlanego). Zobacz także art. 123 i n. kodeksu postępowania administracyjnego.Właściwy organ wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę, jeżeli na terenie, którego dotyczy projekt zagospodarowania działki lub terenu, znajduje się obiekt budowlany, w stosunku do którego orzeczono nakaz rozbiórki (art. 35 ust. 5 Prawa budowlanego; co do nakazu rozbiórki, zobacz wyjaśnienie: Nakaz rozbiórki).Inwestor ma obowiązek wykonywania prac budowlanych zgodnie z zatwierdzonym projektem budowlanym (oraz innymi warunkami pozwolenia na budowę). Odstępstwo od projektu (innych warunków pozwolenia na budowę) jest możliwe jedynie w przypadku, gdy nie jest ono istotne (art. 36a ust. 2 Prawa budowlanego). Jeżeli jest istotne, należy uzyskać decyzję o zmianie pozwolenia na budowę. W postępowaniu w sprawie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę, przepisy art. 32-35, dotyczące uzyskania pozwolenia na budowę, stosuje się odpowiednio do zakresu tej zmiany.Przepisy w art. 36a ust. 5 Prawa budowlanego określają zamknięty katalog przypadków, w jakich należy odstępstwo uznać za istotne. Dotyczy to: 1) zakresu objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu,2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości, liczby kondygnacji,5) zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne,6) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części,7) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz nie wymaga uzyskania opinii, uzgodnień, pozwoleń i innych dokumentów, wymaganych przepisami szczególnymi.Warto dodać, że do dnia 26 września 2005 r. (a więc do czasu wejścia w życie nowelizacji Prawa budowlanego ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. (Dz. U. 2005 r. Nr 163 poz. 1364) odstępstwa od geometrii dachu (kąt nachylenia, wysokość kalenicy i układ połaci dachowych) oraz niezbędnych elementów wyposażenia budowlano-instalacyjnego, zapewniających użytkowanie obiektu zgodnie z przeznaczeniem, a także zmianę liczby elewacji - nie mogły być uznane za nieistotne. Obecnie jest to możliwe. Należy zaznaczyć, że to na projektanta został nałożony obowiązek dokonania kwalifikacji zamierzonego odstąpienia. Został on także zobligowany do zamieszczenia w projekcie budowlanym odpowiednich informacji (rysunek i opis) dotyczących istotnego odstąpienia.Nowelizacja Prawa budowlanego, która weszła w życie dnia 31 maja 2004 r., uchyliła art. 36a ust. 3 Prawa budowlanego, który określał możliwość zwrócenia się z pytaniem do organu o to, czy odstępstwo jest istotne, czy też nie. Obecnie - z uwagi na wprowadzenie zamkniętego katalogu przypadków, jakie należy kwalifikować jako istotne, organ nie decyduje już o tym. Wyżej wspomniana nowela z dnia 27 marca 2003 r. wprowadziła pojęcie projektu budowlanego zamiennego. Jest o nim mowa w art. 51 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego - zgodnie z tym przepisem, przed upływem dwóch miesięcy od wydania postanowienia, o którym mowa w art. 50 ust. 4 Prawa budowlanego, postanowienie o wstrzymaniu robót traci ważność, właściwy organ, w drodze decyzji, w przypadku istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę - nakłada określając termin wykonania, obowiązek sporządzenia i przedstawienia projektu budowlanego zamiennego, uwzględniającego zmiany wynikające z dotychczas wykonanych robót budowlanych oraz - w razie potrzeby - wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem. Przepisy dotyczące projektu budowlanego stosuje się odpowiednio do zakresu tych zmian. Zgodnie z art. 51 ust. 4 Prawa budowlanego, po upływie terminu lub na wniosek inwestora, właściwy organ sprawdza wykonanie obowiązku i wydaje decyzję w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i pozwolenia na wznowienie robót budowlanych albo - jeżeli budowa została zakończona - o zatwierdzeniu projektu budowlanego zamiennego. W decyzji tej nakłada się obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie (zobacz wyjaśnienie: Pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego). Natomiast, zgodnie z art. 51 ust. 5 Prawa budowlanego, w przypadku niewykonania w terminie obowiązku, właściwy organ wydaje decyzję nakazującą zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego.Należy podkreślić, że projekt - przynajmniej w określonym zakresie - należy także dołączyć w niektórych przypadkach, gdy nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę, a więc nie jest składany wniosek o wydanie pozwolenia, ale inwestor ma obowiązek dokonania zgłoszenia. Zgodnie z art. 30 ust. 3 i 4 Prawa budowlanego, do zgłoszenia budowy instalacji zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m3, przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, oraz wykonania przyłączy do budynków: elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych należy dołączyć projekt zagospodarowania działki lub terenu, wraz z opisem technicznym instalacji wykonanym przez projektanta posiadającego wymagane uprawnienia budowlane. Dla budowy wymienionej wyżej instalacji gazowej należy dołączyć także uzgodniony z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. Podobnie do zgłoszenia budowy obiektów małej architektury w miejscach publicznych także należy dołączyć taki projekt.
Zapytaj prawnika